Kiedy pojazd jest uprzywilejowany? Jakie obowiązki mają pozostali uczestnicy ruchu drogowego? Przygotowaliśmy dla Państwa krótkie przypomnienie, co na ten temat mówi kodeks drogowy. Zachęcamy do przypomnienia sobie tych przepisów i apelujemy o ostrożność, kiedy na Państwa drodze pojawi się pojazd uprzywilejowany.
Kiedy pojazd jest uprzywilejowany?
Pojazd uprzywilejowany to pojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadący z włączonymi światłami mijania lub drogowymi. Zaznaczyć należy, że to nie tylko samochód, ale również np. motocykl może być pojazdem uprzywilejowanym.
Pojazd jadący w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego.
Pojazdami uprzywilejowanymi są nie tylko pojazdy wysyłające wymagane sygnały błyskowe, ale też pojazdy jadące pomiędzy nimi. Jeżeli więc kierujący lub inny uczestnik ruchu zauważył nadjeżdżający pojazd uprzywilejowany, powinien zwrócić uwagę, czy pojazd ten nie wysyła dodatkowo czerwonych sygnałów błyskowych. W takiej sytuacji należy się przygotować na przejazd większej ilości pojazdów uprzywilejowanych, wśród których mogą znajdować się pojazdy niewysyłające takich sygnałów.
Na czym polega „uprzywilejowanie”?
Kierujący pojazdem uprzywilejowanym może, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do przepisów o ruchu pojazdów, zatrzymaniu i postoju oraz do znaków i sygnałów drogowych. Powinien natomiast stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub upoważnione do jego kontroli. Jeśli np. policjant kieruje ruchem na skrzyżowaniu i nadjeżdża pojazd uprzywilejowany, to nadal wszyscy uczestnicy ruchu drogowego (włącznie z pojazdem uprzywilejowanym) mają obowiązek stosować się do jego poleceń. Policjant ma natomiast obowiązek tak pokierować ruchem, by ułatwić przejazd kierującemu pojazdem uprzywilejowanym.
Obowiązek ułatwienia przejazdu pojazdu uprzywilejowanego.
Kodeks drogowy stanowi, że: „Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani ułatwić przejazd pojazdu uprzywilejowanego, w szczególności przez niezwłoczne usunięcie się z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie się.”
Kodeks stanowi też, że zaniechanie działania mającego na celu ułatwienie przejazdu pojazdowi uprzywilejowanemu jest wykroczeniem, a jego sprawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności na zasadach ogólnych postępowania w sprawach o wykroczenia. To od konkretnej sytuacji na drodze, natężenia ruchu, rodzaju pojazdów i infrastruktury drogowej będzie zależało jakie działanie powinien podjąć kierowca lub inny uczestnik ruchu, aby ułatwić przejazd pojazdowi uprzywilejowanemu. Na pewno warto zwrócić uwagę, że nie zawsze będzie to jedyne bierne ustąpienie pierwszeństwa, ale może wymagać podjęcia dodatkowych manewrów.
Sytuacja, w której musimy nagle ułatwić przejazd pojazdowi uprzywilejowanemu, może nas zaskoczyć. Dlatego za kierownicą miejmy oczy dookoła głowy i bądźmy czujni. Warto zrezygnować ze zbyt głośnej muzyki czy innych multimediów samochodowych, które mogą nas rozpraszać.
Pamiętajmy, że z takiego uprzywilejowania korzystają najczęściej Policja, Straż Pożarna, Pogotowie Ratunkowe (ale mogą to być także m.in. Służba Więzienna, Służba Ochrony Państwa czy Straże Parków Narodowych). Włączenie „koguta” zawsze ma swoje uzasadnienie w konieczności ratowania ludzkiego życia lub zdrowia, mienia, konieczności podjęcia szybkiej reakcji na naruszenie ładu i porządku publicznego. Jest to sytuacja stresująca nie tylko dla postronnych uczestników ruchu drogowego, ale również dla kierowców pojazdów uprzywilejowanych. Nie rzadko do użycia policyjnego radiowozu jako pojazdu uprzywilejowanego dochodzi w razie podjęcie pościgu za sprawcą przestępstwa, który ucieka innym pojazdem. Drogowi piraci nie przestrzegają wówczas przepisów i zasad ruchu drogowego, narażając bezpieczeństwo innych kierowców czy pieszych.
Przy tej okazji warto też przypomnieć sobie zasady tworzenia korytarza życia i jazdy na suwak.
