Mówiąc w ogromnym skrócie praca dentysty polega na leczeniu chorób zębów, co de facto sprowadza się do leczenia ubytków próchniczych. Dentysta może także zajmować się stomatologią estetyczną, a więc zabiegami, których głównym zadaniem jest poprawa estetyki uzębienia poprzez wybielanie zębów lub zakładanie tzw. licówek. Odbudową zębów po ekstrakcjach oraz naturalnej utracie uzębienia zajmuje się natomiast protetyk i/lub implantolog. Oczywiście stomatologia posiada znacznie więcej dziedzin specjalistycznych, w ramach których dentyści specjalizują się w rozwiązywaniu określonych problemów. Wróćmy jednak do pracy dentysty.
O swojej pracy opowiada dentysta z miejscowości Tarchomin.
Pacjent na pierwszej wizycie
Nowi pacjenci na ogół trafiają do mojego gabinetu, bo boli ich ząb lub odczuwają dyskomfort podczas jedzenia/picia. Moim zadaniem jest wówczas ocena stanu jamy ustnej oraz zidentyfikowanie miejsca bólu/źródła dyskomfortu. Znalezienie źródła bólu nie zawsze jest tak proste, jak pacjentowi mogłoby się wydawać. Często zmiana jest niewidoczna gołym okiem, na przykład dlatego, że jest wynikiem próchnicy wtórnej. Standardowo w przypadku próchnicy wtórej wokół wypełnienia tworzy się żółtawa otoczka, która sugeruje, ze pod plombom dzieje się coś niedobrego. Jednak czasami dolegliwości bólowe poprzedzają wytworzenie się otoczki i stąd trudności w diagnozie. Wówczas bardzo pomocne okazuje się zdjęcie panoramiczne jamy ustnej, na którym widać wszystkie zmiany i nieprawidłowości. Wystarczy jeden rzut oka na zdjęcie, żeby zidentyfikować ewentualne nieszczelności w wypełnieniach, które mogą być źródłem problemu. Po rozpoznaniu źródła problemu przychodzi czas na wdrożenie odpowiedniego leczenia. Leczenie jest każdorazowo uzależnione od problemu, a także – w przypadku wyboru rodzaju wypełnienia – od preferencji pacjenta. Mimo dostępnych innych wypełnień, ja swoim pacjentom polecam przede wszystkim wypełnienia światło-utwardzalne.
Zaawansowanie procesu próchnicowego a leczenie
Jako że w swojej pracy najczęściej mam do czynienia z ubytkami próchniczymi, to właśnie na ich leczenie chciałbym zwrócić uwagę czytelników. O podjęciu określonych działań leczniczych decyduje etap, na jakim jest proces próchnicowy, a etapów możemy wyróżnić cztery. Pierwszy to próchnica początkowa, która przyjmuje postać kredowobiałych odwapnieni widocznych na powierzchni zęba. Odwapnienia te nazywa się plamami próchnicowymi. Są one widocznym znakiem ubytku tkanek twardych zęba. Na szczęście próchnica początkowa jest łatwa i szybka w leczeniu, a ubytki najczęściej na tyle płytkie, że ich czyszczenie nie wymaga znieczulenia. Oczywiście o tym, czy leczenie odbywa się ze znieczuleniem, czy też nie decyduje pacjent. Drugi etap próchnicy to próchnica powierzchniowa. O próchnicy powierzchniowej mówimy, kiedy zmiany zaatakowały wyłącznie szkliwo. Próchnica powierzchniowa jest również łatwa i praktycznie bezbolesna w leczeniu. Schody zaczynają się nieco później, od próchnicy średniej. Próchnica średnia to próchnica, która swoim zasięgiem zdążyła już objąć nie tylko szkliwo, ale również zębinę. Zmiana próchnicowa jest więc głębsza niż w przypadku próchnicy powierzchniowej, a jej leczenie jest bardziej inwazyjne. Ostatnim stopniem zaawansowania próchnicy jest próchnica głęboka. O próchnicy głębokiej mówimy wówczas, gdy ognisko próchnicowe obejmuje szkliwo oraz znaczną część zębiny i jest blisko nerwu. Nierzadko zdarza się, że wyczyszczenie takiej zmiany wymaga odsłonięcia nerwu. Usuwanie zamian próchnicy głębokiej jest bolesne i nieprzyjemne.
A skoro o odmianach i stopniach zaawansowania procesu próchniczego mowa, warto jeszcze powiedzieć o próchnicy atypowej. To odmiana próchnicy, która dotyka zęby po wcześniejszym leczeniu kanałowym. Pacjenci często dziwią się, że ząb pozbawiony nerwu może zostać dotknięty zmianami próchniczymi, a może.
Przeciwdziałanie
Jako dentysta z wieloletnim doświadczeniem nieustannie powtarzam swoim pacjentom, że najlepszym sposobem przeciwdziałania próchnicy to podniesienie higieny jamy ustnej, w połączeniu z regularnymi wizytami w gabinecie stomatologicznym.
